دیوان حافظ قابدار وزیری کد 3246

شمس ‏الدین محمد “خواجه حافظ شیرازی”، ملقب به لسان الغیب و ترجمان الاسرار، عارف، شاعر و غزلسرای بزرگ و بلند آوازه ایران، در سده هشتم هجری متولد شده است.

از تاریخ تولد مدت عمر و احوال حیات حافظ، آگاهی ما بسیار اندک است در غالب مآخذ نام پدرش را “بهاء‏الدین” نوشته ‏اند.

تذکره نویسان نوشته‏ اند که نیاکان او از کوهپایه اصفهان بوده ‏اند و نیای او در روزگار حکومت “اتابکان سلغری” از آن جا به شیراز آمده و

در همان شهر ساکن شده‏ اند و نیز چنین نوشته ‏اند که پدرش “بهاء‏الدین محمد” بازرگانی می‏کرد و مادرش از اهالی کازرون بوده و خانه ایشان در دروازه کازرون بود.

بی تردید حافظ شیفته شیوایی زبان قرآن بوده و از صنایع و بدایع آن در شعر خود بهره برده‌است.

بیشتر صنایع بدیع قرآن را که نزدیک به یکصد گونه دانسته‌اند، در دیوان حافظ می‌توان یافت.

از پر شمارترین این صنایع می‌توان ایجاز، استعاره، ایهام، انسجام، ارسال المثل، ترصیع، تلمیح، تمثیل، تشبیه، تقابل، تکرار، توزیع، تناسب، جناس، تسمیط، کنایه، مقارنه و تقسیم را نام برد.

فغان که آن مهِ نامهربانِ مِهر گُسِل

به تَرکِ صحبت یاران خود چه آسان گفت

من و مقامِ رضا بعد از این و شُکرِ رقیب

که دل به دردِ تو خو کرد و ترکِ درمان گفت

غمِ کهن به میِ سالخورده دفع کنید

که تخم خوشدلی این است پیرِ دهقان گفت

گره به باد مزن گر چه بر مراد رود

که این سخن به مَثَل باد با سلیمان گفت

به مهلتی که سپهرت دهد ز راه مرو

تو را که گفت که این زال تَرک دَستان گفت؟

مزن ز چون و چرا دم که بندهٔ مُقبِل

قبول کرد به جان هر سخن که جانان گفت

که گفت حافظ از اندیشهٔ تو آمد باز؟

من این نگفته  ام آن کس که گفت بُهتان گفت