کتاب کودتا نوشته ی یرواند آبراهامیان
کتاب کودتا تازه ترین اثر پروفسور یرواند آبراهامیان نویسنده سرشناس تاریخ ایران معاصر است که با استفاده از تازه ترین اسناد موجود به موضوع کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و تاثیر آن بر روند روابط ایران و آمریکا در عصر مدرن پرداخته است.
کودتا شامل چهار فصل اصلی با عناوین ملی شدن صنعت نفت-مذاکرات ایران و انگلیس-کودتا-میراث کودتا است.
بخشی از کتاب کودتا
ملی کردن نفت (سرچشمه ها)
تاریخ نفت در ایران، با واگذاری امتیاز معروف و تا حدی بدنام نفت به دارسی آغاز می شود.در سال ۱۹۰۱ ویلیام ناکس دارسی که یک انگلیسی سوداگر طلا بود، و در استرالیا به کارفرمای نفتی تبدیل شده بود،حق انحصاری شصت ساله ی اکتشاف، استخراج، پالایش و صدور کلیه فراورده های نفتی را در سرتاسر ایران به استثنای استان های مجاور روسیه، از شاه خریداری کرد.
دارسی در ازای این امتیاز، ۵۰۰۰۰ پوند استرلینگ نقد را به شاه پرداخت و معدل ۲۰۰۰۰ پوند استرلینگ هم سهام منتشر کرد و به سایر رجال معروف داد و تعهد کرد مجموعا برابر ۱۶ درصد از منافع خالص سالانه ی خود را هم به عنوان حق الامتیاز به دولت بپردازد.به نظر می رسد او از گفته ی معروف لئوپولد پادشاه بلژیک تبعیت می کرده است که گفته بود معاهدات باید تا حد ممکن خلاصه و کوتاه باشند و بومیان باید همه چیز را به موجب یکی دو ماده به ما واگذارند.یکی از رؤسای این شرکت ها بعدها دارسی را در زمره ی بزرگترین قهرمانان تمامی دوران امپراتوری بریتانیا، همسنگ سسیل رودز، بنیامین دیزرائیلی و وینستون چرچیل قرار دارد و…
_ آذر، دکتر مهدى (۱۲۸۰ تا ۱۳۷۳) آخرین وزیر فرهنگ مصدق
_ آزاد، عبدالقدیر (۱۲۷۲ تا ۱۳۶۶) ناشر روزنامه آزاد
_ اخوى، علىاکبر (۱۲۸۲ تا ۱۳۶۲) آخرین وزیر اقتصاد مصدق
_ امامى، جمالالدین (۱۲۷۲ تا ۱۳۴۷) یکى از مخالفان برجسته مصدق
_ امامى، سیدحسن (۱۲۹۱ تا ۱۳۷۶) مدت کوتاهى رئیس مجلس هفدهم
_ امیر علائى، شمسالدین (۱۲۷۹ تا ۱۳۷۲) یکى از مشاورین مصدق
_ بقائى، مظفّر (۱۲۹۱ تا ۱۳۶۶) سیاستمدارى سرگردان که نخست با سروصدا و با حرارت از مصدّق پشتیبانى کرد
_ حائرىزاده، سیدابوالحسن (۱۲۷۳ تا ۱۳۶۶) یکى از پشتیبانان اولیّه مصدق که خیلى زود به مخالف او تبدیل شد
_ حجازى، سرلشکر عبدالحسین (۱۲۸۶ تا ۱۳۶۹) استاندار پیشین خوزستان
_ حقشناس، جهانگیر (۱۲۸۹ تا ۱۳۷۰) یکى از مشاوران مورد اعتماد مصدّق در امور فنّى مربوط به صنعت نفت
_ رضوى، سیداحمد (۱۲۸۵ تا ۱۳۵۰) یکى از پشتیبانان مصدّق در مجلس
درباره ی نویسنده ی کتاب کودتا
مولف این اثر، یرواند آبراهامیان در ۱۳۱۹ شمسی در تهران متولد شد؛
در ده سالگی راهی انگلستان شد و در آنجا به تحصیل پرداخت.
در سال ۱۳۴۲ دوره کارشناسی ارشد را در دانشگاه آکسفورد به پایان آورد. ایشان سپس به آمریکا مهاجرت و در ۱۳۴۸ از دانشگاه کلمبیا دکترای خود را دریافت نمود.آبراهامیان در دانشگاه های پرینسون و آکسفورد به تدریس تاریخ ایران پرداخت و همچنین در کالج باروک شهر نیویورک تاریخ جهان و خاورمیانه را درس گفت.بسیاری از تاریخ پژوهان او را از برجسته ترین تاریخ نگاران معاصر می شناسند و فرد هالیدی در زمینه تاریخ احزاب سیاسی در ایران او را برترین محقق جهان می شناسد.
یرواند آبراهامیان / کتاب کودتا / کتابی جذاب مرتبط با اتفاقات و وقایع کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ / ترجمه ناصر زرافشان / انتشارات نگاه /انتشارات آثار برات
برای دیدن رمان های جذاب و خواندنی دیگر با این لینک سر بزنید.